Việc nâng ngạch công chức là một trong những yếu tố quan trọng đảm bảo lộ trình phát triển nghề nghiệp trong bộ máy hành chính nhà nước. Tuy nhiên, mô hình thi nâng ngạch truyền thống đang bộc lộ nhiều hạn chế. Bộ Nội vụ đề xuất thay đổi cách tiếp cận, học hỏi kinh nghiệm quốc tế, hướng đến việc xét nâng ngạch dựa trên hiệu quả công việc và năng lực thực tế thay vì tổ chức thi cử như hiện nay.
Kinh nghiệm các quốc gia về nâng ngạch công chức
Nhiều quốc gia đã áp dụng mô hình nâng ngạch linh hoạt và chú trọng vào kết quả làm việc. Ví dụ, tại Trung Quốc, việc thăng ngạch phải dựa trên năng lực, thành tích, tinh thần trách nhiệm và cả thời gian giữ ngạch. Công chức được xét thăng ngạch phải đảm bảo đáp ứng toàn diện các tiêu chí về phẩm chất, chính trị, đạo đức và năng lực làm việc.
Tại Nhật Bản, việc thăng chức được thực hiện qua thi tuyển cạnh tranh hoặc xét tuyển dựa trên thành tích công tác. Hội đồng Nhân sự quốc gia có quyền điều chỉnh phạm vi thi hoặc lựa chọn ứng viên phù hợp.
Ở Thái Lan, thành tích công việc là yếu tố then chốt khi xét nâng ngạch. Công chức được đánh giá dựa trên mức độ hoàn thành nhiệm vụ, sự chủ động và sáng tạo trong giải quyết công việc. Ngoài ra, kỹ năng chuyên môn và thâm niên công tác cũng được xem xét.
Pháp ưu tiên công chức làm việc ở vùng sâu, vùng xa khi xét nâng ngạch, đồng thời yêu cầu chứng chỉ đào tạo phù hợp và thời gian công tác nhất định. Đặc biệt, công chức chỉ được nâng ngạch nếu chấp nhận nhiệm vụ và yêu cầu cao hơn ở ngạch mới.
Xem thêm: Bộ Nội vụ: Đề xuất 5 thay đổi mới trong tuyển dụng công chức
Đề xuất của Bộ Nội vụ Việt Nam về thay đổi hình thức nâng ngạch
Bộ Nội vụ chỉ ra rằng việc tổ chức thi nâng ngạch công chức hiện nay chưa thực sự phản ánh được năng lực làm việc của ứng viên. Nhiều môn thi, đặc biệt là môn kiến thức chung, còn mang tính chất học thuộc, thiếu khả năng đo lường hiệu suất công việc và tư duy thực tiễn. Bên cạnh đó, tỷ lệ trượt thấp khiến cho việc thi nâng ngạch chưa tạo được sự cạnh tranh cần thiết. Vì vậy Bộ Nội vụ đã đề xuất một số thay đổi sau:
Đề xuất xét nâng ngạch theo thành tích và năng lực
Để khắc phục những bất cập trên, Bộ Nội vụ đề xuất hình thức xét nâng ngạch công chức dựa trên hiệu quả thực hiện nhiệm vụ, thời gian công tác, thành tích ở ngạch hiện tại và năng lực đảm nhiệm các công việc ở vị trí cao hơn. Cách tiếp cận này hướng tới việc thăng tiến công bằng và hợp lý hơn, khi người được nâng ngạch thật sự phải chứng minh được năng lực qua quá trình làm việc chứ không chỉ qua một kỳ thi ngắn hạn.
Bên cạnh đó, việc phân cấp cho người đứng đầu cơ quan trong xét nâng ngạch cũng được đề cập nhằm tăng cường trách nhiệm của lãnh đạo đơn vị, đồng thời phù hợp hơn với đặc thù công việc và tổ chức bộ máy của từng ngành, địa phương.
Sửa đổi Luật để phù hợp với cách tiếp cận mới
Để tạo cơ sở pháp lý cho hình thức xét nâng ngạch, Bộ Nội vụ cũng đang đề xuất sửa đổi nhiều nội dung trong Luật Cán bộ, công chức. Theo đó, khái niệm vị trí việc làm được làm rõ hơn, là chức vụ, chức danh hoặc công việc cụ thể gắn với chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị.
Dự thảo Luật mới sẽ quy định cụ thể về phân loại vị trí việc làm, căn cứ xác định, bố trí công chức và các nội dung khác như đánh giá, đào tạo, bồi dưỡng. Đây là cơ sở quan trọng để xét nâng ngạch dựa trên năng lực thực tế, thay vì chỉ căn cứ vào bằng cấp hay thời gian giữ ngạch.
Bỏ các quy định cứng về ngạch công chức
Một điểm thay đổi đáng chú ý khác là việc đề xuất loại bỏ các quy định cứng liên quan đến ngạch công chức như bổ nhiệm, chuyển ngạch, tổ chức thi nâng ngạch. Thay vào đó, việc quản lý công chức sẽ dựa trên vị trí việc làm – một xu hướng hiện đại đã được nhiều quốc gia tiên tiến áp dụng.
Việc chuyển từ thi sang xét nâng ngạch là một bước tiến lớn trong cải cách công vụ, hướng tới việc đánh giá công chức dựa trên năng lực và hiệu quả làm việc thực tế. Để không bỏ lỡ các cập nhật mới nhất về dự thảo Luật, chính sách tuyển dụng và thi tuyển công chức, bạn hãy thường xuyên truy cập Công chức 247. Đồng thời, đừng quên ôn luyện hiệu quả cùng Ứng dụng ôn thi Công chức hàng đầu Việt Nam – có mặt trên App IOS, App Android. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ hotline 035.7807.035 ngay hôm nay để được hỗ trợ nhanh chóng!
Xem thêm: Đổi mới chính sách nghỉ ngơi và làm việc cho công chức: Kinh nghiệm quốc tế và đề xuất cho Việt Nam
