Mức lương công chức khởi điểm hiện nay chỉ khoảng 6,8 triệu đồng/tháng, khiến nhiều người khó đảm bảo chi phí sinh hoạt cơ bản, đặc biệt ở thành thị. Trước thực trạng đó, các đại biểu Quốc hội đề xuất đẩy nhanh cải cách lương công chức, chuyển sang trả lương theo vị trí việc làm và năng lực nhằm thu hút, giữ chân người tài cho khu vực công.
Mức lương công chức khởi điểm chỉ 6,8 triệu đồng/tháng
Hiện nay, công chức mới tuyển dụng được hưởng hệ số lương 2,34, tương ứng khoảng 6,8 triệu đồng/tháng, bao gồm cả khoản phụ cấp công vụ 25%. Tuy nhiên, với mức thu nhập này khi sống tại các đô thị lớn khiến nhiều người khó có thể chi trả đủ các chi phí thiết yếu như nhà ở, đi lại, ăn uống…
Khoảng cách thu nhập giữa khu vực công và tư ngày càng rõ rệt, khi mức lương tại doanh nghiệp tư nhân hay các tập đoàn đa quốc gia có thể cao gấp 3 đến 10 lần. Điều này khiến khu vực công gặp khó trong việc cạnh tranh thu hút và giữ chân người có trình độ, kinh nghiệm hoặc chuyên môn cao.
Nguyên nhân và hệ lụy từ cơ chế tiền lương cũ
Cơ chế tiền lương cứng nhắc theo hệ số đã tồn tại hơn 20 năm đang bộc lộ nhiều bất cập, kéo theo hệ lụy lớn trong tuyển dụng và giữ chân người tài.
Cơ chế đãi ngộ theo hệ số đã lỗi thời
Cơ chế trả lương theo hệ số 2,34 đã được áp dụng suốt 21 năm và ngày càng bộc lộ sự lạc hậu so với yêu cầu thực tiễn. Việc tính lương cứng nhắc không phản ánh đúng giá trị công việc, khiến chính sách đãi ngộ thiếu hấp dẫn đối với lực lượng lao động chất lượng cao.
Bên cạnh đó, cách trả lương này còn thiếu linh hoạt và chưa tính đến năng lực thực hiện nhiệm vụ của từng cá nhân. Điều này làm giảm động lực cống hiến, đồng thời gây khó khăn trong việc xây dựng đội ngũ công chức chuyên nghiệp, hiệu quả.
Tác động tiêu cực đến việc tuyển dụng người tài
Mức thu nhập thấp khiến nhiều cán bộ trẻ gặp khó khăn ngay từ những năm đầu công tác, đặc biệt là khi phải nuôi gia đình hoặc sinh sống tại thành phố lớn. Điều này khiến không ít người rơi vào tình trạng bỏ việc sớm, hoặc tìm cách chuyển sang khu vực tư nhân để có thu nhập ổn định hơn.
Về lâu dài, khu vực công đối mặt với nguy cơ mất dần nguồn nhân lực chất lượng cao do không đủ sức cạnh tranh với thị trường lao động mở. Hiện tượng “chảy máu chất xám” ngày càng rõ rệt, làm giảm hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước và ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng phục vụ người dân.
Giải pháp cải cách lương công chức theo Nghị quyết 27
Trước bất cập về chế độ đãi ngộ hiện hành, Nghị quyết 27 đặt ra định hướng cải cách toàn diện tiền lương công chức, gắn với vị trí việc làm và hiệu quả công việc.
Trả lương theo vị trí việc làm và hiệu quả công việc
Một trong những trọng tâm của Nghị quyết 27 là chuyển đổi từ cơ chế trả lương theo hệ số sang mô hình trả lương theo vị trí việc làm và hiệu quả công việc. Cách tiếp cận này giúp phản ánh đúng giá trị công sức, trách nhiệm và mức độ đóng góp của mỗi cá nhân trong bộ máy nhà nước.
Việc gắn thu nhập với chức danh, trình độ và năng lực thực thi không chỉ bảo đảm tính công bằng mà còn tạo động lực cho cán bộ công chức phấn đấu. Đây là bước đi cần thiết để xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng cao và đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính.
Kiến nghị giám sát và đẩy nhanh tiến độ cải cách
Dù đã có định hướng rõ ràng trong Nghị quyết 27, quá trình triển khai cải cách tiền lương vẫn diễn ra chậm và thiếu đồng bộ. Nhiều nguyên nhân được chỉ ra, trong đó có vướng mắc về ngân sách, cơ chế phối hợp và sự chậm trễ từ một số địa phương.
Đại biểu Quốc hội kiến nghị cần tăng cường giám sát tiến trình cải cách, bảo đảm các bộ, ngành và địa phương thực hiện nghiêm túc. Việc áp dụng đồng loạt từ Trung ương đến cơ sở là điều kiện then chốt để cải cách tiền lương đạt hiệu quả thực chất, không chỉ nằm trên giấy.
Định hướng thu hút và giữ chân người tài trong khu vực công
Bên cạnh cải cách tiền lương, việc thu hút và giữ chân người tài trong khu vực công còn đòi hỏi một môi trường làm việc thực sự thuận lợi. Các chính sách hỗ trợ như nhà ở, bảo hiểm, chế độ nghỉ ngơi hay khen thưởng cần được thiết kế phù hợp để tạo động lực và đảm bảo cuộc sống cho cán bộ, công chức.
Ngoài ra, các cơ quan, đơn vị nên linh hoạt hơn trong sử dụng nhân lực bằng cách ký hợp đồng thời hạn hoặc thuê khoán chuyên gia ở một số vị trí đặc thù. Cơ chế này giúp tận dụng được nguồn lực chất lượng cao mà không phải ràng buộc biên chế lâu dài, tuy nhiên cần có quy định rõ ràng về nguồn ngân sách để đảm bảo tính khả thi.
Đừng bỏ lỡ bất kỳ thay đổi nào về chính sách xã hội và chế độ công chức! Tải ngay ứng dụng Congchuc247 trên App Store hoặc CH Play để cập nhật nhanh chóng, chính xác các thông tin mới nhất.
Chính sách tiền lương công chức là yếu tố then chốt để xây dựng đội ngũ chất lượng, có năng lực và tâm huyết với khu vực công. Việc cải cách lương công chức theo vị trí việc làm không chỉ tạo công bằng, mà còn là bước đi cần thiết để thu hút người tài. Để làm được điều đó, cần sự đồng bộ từ Trung ương đến địa phương cùng những giải pháp thiết thực và lâu dài.
